Debata: Rozwój – miraż wiecznego postępu?

W Krakowie, Łodzi, Olsztynie, Poznaniu zapraszamy na debaty o zagrożeniach, jakie niesie ze sobą postęp, po projekcji filmu „Pułapki rozwoju” w reż. Mathieu Roy’a i Harolda Crooksa.

Postęp od zamierzchłych czasów postrzegany był jako dążenie do udoskonalania warunków życia i funkcjonowania, zarówno jednostek, jak i całych społeczności. Rozwój indywidualny i społeczny, praca, tworzenie nowych technologii i odkrycia naukowe są gwarantem dobrobytu oraz komfortu. Brak realizacji tych działań lub ich ograniczanie prowadzi w prosty sposób do zubożenia społeczeństwa. Stan cywilizacyjnej prosperity jest więc symbolizowany przez rozwój gospodarczy. Jak zauważają autorzy filmu „Pułapki rozwoju”, w czasach, gdy przetrwanie społeczności zależało od upolowania mamuta, wymyślenie sposobu na sprawne zabicie dwóch mamutów można było nazwać postępem. Niemniej jednak, strategia polegająca na zapędzeniu całego stada mamutów na skraj urwiska tak, aby wszystkie zwierzęta zginęły od upadku z dużej wysokości, można nazwać pułapką postępu. „Wiele wspaniałych ruin, które ozdabiają pustynie i dżungle w różnych zakątkach świata są pomnikami pułapek postępu, nagrobkami cywilizacji, które stały się ofiarami własnego sukcesu. Los, jaki spotkał te społeczności, niegdyś potężne, rozbudowane i wybitne, może stać się dla nas najbardziej pouczającą lekcją… można porównać je do samolotów, które uległy katastrofie. Z ich czarnych skrzynek możemy dowiedzieć się co poszło nie tak” – pisał Ronald Wright w „Krótkiej historii postępu”. Patrząc wstecz nasuwa się pytanie, czy ówcześni nie widzieli do czego zmierzają i dlaczego nie przeciwdziałali wyrządzanym szkodom?

Nie podlega wątpliwości, iż lekkomyślne zużycie zasobów prędzej czy później ograniczy postęp i będzie miało kolosalny wpływ na ludzkość. „Pułapka postępu” tworzy się, gdy konflikt pomiędzy krótkoterminowym interesem wybranych grup (często elit), a długoterminowym interesem współczesnej cywilizacji, skłania do wyboru strategii osiągania szybkiej korzyści kosztem zniszczenia naturalnych zasobów. Czy istnieją więc granice postępu? Czy wyznaczają je ograniczone zasoby, postawy społeczne, etyka, czy my sami? Nie wszystkie cywilizacje bowiem rozwijały się ponad potrzebę zaspokojenia podstawowych funkcji życiowych, co potwierdza istnienie hamulca rozwojowego. Jakiego rozwoju potrzebujemy, patrząc na naszą cywilizację z perspektywy przyszłości? Już dziś warto poświęcić uwagę rozważaniom na temat czarnej skrzynki odnalezionej po naszych czasach. Czy znając jej zapis możemy zmienić coś teraz, żeby uniknąć losu upadłych cywilizacji? Z pewnością nie jesteśmy bezradni wobec zaistniałych problemów, gdyż mają one źródło w naszym działaniu. Rozwiązanie leży więc w zasięgu naszych możliwości. Odpowiedzi na postawione pytania postaramy się poszukać po obejrzeniu filmu „Pułapki rozwoju”, podczas debaty z udziałem uczonych i myślicieli XXI wieku.

Organizatorami debat są Greenpeace Polska i Fundacja im. Heinricha Bölla.

Wstęp na debatę jest wolny. Pierwszeństwo mają osoby, które posiadają bilet na poprzedzający ją seans.

KRAKÓW, Kino Pod Baranami, Rynek Główny 27, www.kinopodbaranami.pl
Sobota, 12 maja, po projekcji filmu o godz. 16.00
W debacie udział wezmą:
Dariusz Szwed, Zielony Instytut
prof. Andrzej Jajszczyk, Akademia Górniczo-Hutnicza
moderacja: Anna Laszuk, dziennikarka radia Tok Fm

ŁÓDŹ, Kino Charlie, ul. Piotrkowska 203/205, www.charlie.pl
Sobota, 12 maja, po projekcji filmu o godz. 16.00
W debacie udział wezmą:
Maciej Kuźmicz, magazyn Think Tank
Andrzej Kassenberg, prezes Instytutu na rzecz Ekorozwoju

OLSZTYN, Kino Studyjne Awangarda 2 Ul. Jana Pawła II 2/3, Książnica Polska II piętro, www.awangarda.olsztyn.pl
Piątek, 11 maja, po projekcji filmu o godz. 18.00
W debacie udział wezmą:
Agnieszka Grzybek, Zieloni 2004
moderacja: Barbara Fedoniuk, dziennikarka Radia Olsztyn

POZNAŃ, Kino Muza, ul. Św. Marcin 30, www.kinomuza.pl
Niedziela, 13 maja, po projekcji filmu o godz. 16.00
W debacie udział wezmą:
Marek "Sancho" Piekarski, kolektyw Rozbrat
Piotr Szumlewicz, dziennikarz i publicysta
dr Emanuel Kulczycki, Instytut Filozofii UAM
moderacja: Justyna Zwolińska, dziennikarka Radia dla Ciebie