W skrócie

O filmie

Allentsteig – to miejscowość usytuowana w północnej części Austrii, a także jedna z największych wojskowych baz szkoleniowych w Europie. W 1938 roku czterdzieści dwie wioski zostały wysiedlone, a na ich miejscu powstał ogromny obszar militarny. Ponad siedem tysięcy mieszkańców musiało opuścić teren i zostawić wszystko, co dotąd było dla nich domem.

Od końca lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku Allentsteig jest wykorzystywane przez austriacką armię do szkolenia żołnierzy, prowadzenia manewrów i testowania sprzętu. W samym środku pięknego krajobrazu rozbrzmiewa odgłos detonowanego ładunku albo warkot silnika. Widziany z czołgu horyzont lasu przypomina tło gry strategicznej.

Dokument Nikolausa Geyrhaltera to studium przestrzeni oglądanej z rozmaitych perspektyw, w różnych momentach i odsłonach. Reżyser obserwuje życie społeczności lokalnej z dyskretnym humorem i przenikliwością wychwytując szczegóły, które tworzą specyfikę tej wspólnoty. Kamera staje się też narzędziem odtwarzania mentalnej mapy, odkrywania kolejnych warstw tożsamości i doświadczenia miejsca. Allentsteig okazuje się rezerwuarem wspomnień wysiedlonych przed laty mieszkańców, którzy przyjeżdżając na wycieczkę w rodzinne strony z nostalgią snują swe opowieści. Przede wszystkim jest to jednak poligon, gdzie w toku ćwiczeń i manewrów buduje się wojskową tożsamość młodych rekrutów. Autorzy z dystansu towarzyszą codzienności żołnierzy, pokazując ich standardowe rytuały i zbiorowe zachowania.

Allentsteig to także teren łowiecki. Obecność myśliwych przypomina o tym, że las jako siedziba zwierzyny oraz ptactwa jest miejscem spotkania, a także nie zawsze pokojowej współobecności człowieka i innych gatunków.

Narracja filmu prowadzona jest w niespiesznym tempie. Opowieść przywoływana jest w kolejnych, wysmakowanych kadrach i obrazach, zbudowanych z urokliwych szczegółów. Film jest wnikliwym i zarazem subtelnym portretem wyjątkowego miejsca, w którym historia i współczesność, natura i technologia, cywile i wojskowi tworzą jedyną w swoim rodzaju, niejednorodną przestrzeń.

Selected festivals and awards/ Wybrane nagrody i festiwale: 2010 – MFF Amsterdam/ IDFA